Omgaan met niet-weten

Blijven ontwikkelen in tijden van onzekerheid is een onderwerp waarover ik regelmatig schrijf en praat met mensen en organisaties. Ook op het gebied van persoonlijke groei is er veel aandacht voor „omgaan met niet-weten”.  

In museum de Pont bevindt zich een werk van kunstenaar James Turrel waarin je fantastisch kunt zien hoe mensen omgaan met onzekerheid. Het werk, interior atrium, bereik je door een smalle donkere gang. De eerste meters kun je nog wat zien en is er een leuning aan de rechterkant die je de duisternis in leidt. Maar na twee bochten houdt de leuning op en stap je recht in een diepe duisternis. Vaag kun je aan je rechterkant nog iets van een muur voelen, maar je kunt letterlijk geen hand voor ogen zien. In de verte kun je iets van een violet licht ontwaren. 

Ik heb het werk inmiddels vaker bezocht, en weet dat er aan de rechterkant een lange bank langs de muur loopt. Maar ook ik stoot met luid gebonk mijn voeten, en loop langzaam en krom op zoek naar de plek om te zitten. Na een minuut of 10 op de bank zijn je ogen gewend aan het zwakke licht en kun je jezelf, de andere bezoekers en de bank goed zien. Het is erg leuk om de nog blinde mensen naar binnen te zien strompelen en met hun armen door de lucht te zien maaien op zoek naar houvast. Onzekere gezichten wanen zich onzichtbaar in het donker.   

Met verschillende mensen heb ik het interior atrium bezocht. Er was iemand er die er niet in durfde, vrouwen die zich vastklampten aan mij, een man die luid pratend zijn schrik bedwong. Een stoere man die, nadat hij de bank had gevonden, meteen weer naar buiten wilde. Maar ook iemand die vol vertrouwen de duisternis instapte en naast mij genoot van de stilte en het zachte licht waarin langzaam de volle pracht van dit werk zichtbaar werd. Omgaan met niet weten: vertrouwen, geduld en bereidheid om jezelf te laten verwonderen zijn volgens mij de ingrediënten.

 

 

Toegevoegd op 28-7-2014 

Dit prachtige gedicht van Lucebert gaat over dit werk. Zo mooi kan ik het niet zeggen. 

 

de kunstenaar maakte naadloze ruimten

in het museum van Amsterdam

ruimten afgewend van alle schaduw

en van het misbaar van alle lichaam

ik wist hier werd een smid van het licht

de dienaar van mijn ogen want ik zag

als voor het eerst mijzelf en ik zag

in de stilte van een waterval in de verte

mijzelf gemaakt om het licht als rivier

terug te dragen naar de zon  

 

deze lichtsmid hij kwam van ver

en ik heb hem nooit ontmoet